کاربرد انعطاف پذیری در ارتباطات
یکی دیگر از مواردی که از جنبه روانشناختی روی ارتباطات تاثیر دارد، انعطاف پذیری است. انعطاف پذیری می تواند در ارتباط ما با خودمان، ما با دیگران و دیگران با ما تاثیر بگذارد.
انعطاف پذیری چیست؟
تعاریف مختلفی از این مفهوم ارائه شده است، اما "لوتانز و همکاران" آنرا اینگونه تعریف می کنند: ظرفیت احیا و بازیابی خود مقابل مشکلات و چالش ها، تضادها، شکست ها و یا حتی قدرت حفظ خود در برابر موفقیت ها، افزایش مسئولیت و به طور کلی وقایع مثبت.
انعطاف پذیری یعنی یک واکنش هوشمندانه و پویا به رویدادهای مثبت و منفی زندگی و به طورکلی سه حالت زیر را پیش بینی می کند:
- حفظ تعادل ذهنی و رفتاری به هنگامۀ بروز یک تغییر (مثبت یا منفی). مثل حفظ خونسردی احمدرضا عابدزاده در بازی ایران و استرالیا و زمانی که تور دروازه ایران توسط هوادار استرالیایی پاره شد.
- توان بازیابی خود از مشکلات و چالش ها و رسیدن به وضعیت قبلی. مثل دانشجویی که عموماً با نمره های متوسط درسهای خود را پاس می کرده و به خاطر یک دوره مشکل نتوانسته یک ترم درس بخواند و اکنون می خواهد شرایط قبلی را تکرار کند.
- توان رشد و شکوفایی پس از پشت سرگذاشتن یک بحران یا یک دوره رکود. در مثال، این دانشجو، ممکن است از این به بعد این دانشجو تصمیم بگیرد بهتر از قبل عمل کرده و به جای نمرات متوسط نمره الف دریافت کند.
آیا انعطاف پذیری ثابت است؟
مطابق با پژوهش های مختلف مداخلاتی و نظریه سرمایه روانشناختی پاسخ منفی است و بنابراین روش هایی برای توسعه انعطاف پذیری وجود دارد.
- ایمان و معنویت
- نگرش مثبت و معناگرایانه به زندگی
- برخورداری از حمایتهای اجتماعی و داشتن روابط مطلوب
- ویژگی های شخصیتی مثل شوخ طبعی و خلاقیت و ...
عوامل مخل انعطاف پذیری:
* ضربات روحی و جسمی شدید
* بی سوادی
* استرس و فشار روانی بالا
* ابتلا به بیماری
* ابتلا به اعتیاد
* خانواده و جامعه ناسالم
* باید در نظر داشت که این عوامل حتی می توانند یک نقطه عطف در زندگی افراد باشند و اینگونه نیست که زندگی عاری از هرگونه پستی و بلندی باشد. بسیار کسان هستند که در مواجهه با همین شرایط توانسته اند به رشد و شکوفایی برسند. (برای مطالعه یک مثال کاربردی ر.ک داستانی دربارۀ انعطاف پذیری کتاب سرمایه روانشناختی لوتانز و همکاران، 1392، ترجمه جمشیدیان و فروهر، ص 110)