تفاهم، انطباق‌پذیری و سبک ارتباطی؛ سه شرط لازم برای برقراری ارتباط مؤثر
تفاهم: به معنی ارتباط به ویژه صمیمانه یا همدلانه، توافق و هماهنگی است. رسیدن به تفاهم با دیگری می‌تواند در یک لحظه اتفاق بیفتد یا مدّت بیشتری طول بکشد. ارتباطات در دو سطح کلامی و غیرکلامی رخ می‌دهد.
دلایل نرسیدن به تفاهم یا از دست دادن آن:
- ناتوانی در استفاده از ابزارهای موثر کلامی و غیرکلامی
- ایجاد ارتباط نادرست بر اثر عدم درک روش ارتباطی فرد مقابل.
انطباق‌پذیری: هنر توجّه کردن و سنجش موقعیت و واکنش مناسب با موقعیت‌هاست. یعنی شناخت دقیق کلیدهای کلامی و غیرکلامی (لبخند زدن، لکنت زبان، جویدن ناخن و ...) انطباق‌پذیری عامل اصلی ایجاد تفاهم است. کسانی که قدرت انطباق‌پذیری بالایی دارند، می توانند به سرعت موقعیت را سنجیده و واکنش مناسب داشته باشند تا تفاهم را ماندگار کند.
چند مثال برای انطباق‌پذیری:
1. بازگشت به خانه از محل کار (وجود انطباق‌پذیری) زوجی شاغل با فاصله نیم ساعت از یکدیگر به خانه می‌رسند. شوهر زودتر آمده است. زن ارتقای شغلی گرفته و شادمان میخواهد این خبر را به شوهرش برساند. اما وقتی در را باز می کند با قیافه اخمو و کسل مرد روبرو می شود. او بلافاصله می‌فهمد که شوهرش حتماً از چیزی دلگیر است پس موقعیت را برای گفتن چنین خبری مناسب نمی‌بیند و بعد از سلام، اوضاع او را جویا می‌شود.
2. خوردن شام در رستوران(نبود انطباق‌پذیری) دو دوست که برای خوردن شام به رستوران رفته‌اند در حال بحث در مورد موضوعی جدی هستند که پیشخدمت از راه می‌رسد و بدون توجّه به موقعیت منفی موجود با شوخ‌طبعی و شادمانی می پرسد: « سلام، در خدمتم، چی میل دارید؟»اما آنها به او بی توجّهی کرده و پاسخش را به سردی می‌دهند.
سبک ارتباطی: شناخت سبک‌های ارتباطی، سوّمین شرط ایجاد یک رابطه سالم و پایدار است. در بیشتر مواقع دلیل شکل نگرفتن ارتباط بین دو طرف، عدم شناخت سبک‌های ارتباطی یکدیگر است. چهار سبک ارتباطی رایج عبارت‌اند از: دیداری، شنیداری، لمسی، دیجیتالی